Lật Lại Điểm Bùng Phát - Revenge of The Tipping Point

Trong tác phẩm mới này, Malcolm Gladwell lần đầu tiên sau 25 năm quay trở lại chủ đề về các hiện tượng xã hội lan truyền và điểm bùng phát, lần này đi sâu vào khía cạnh tăm tối của các hiện tượng lây lan. Ông dẫn dắt độc giả đến những con phố ở Los Angeles để gặp gỡ những kẻ cướp ngân hàng thành công nhất thế giới, khám phá lại một chương trình truyền hình bị lãng quên từ những năm 1970 đã làm thay đổi thế giới, thăm hiện trường một thí nghiệm lịch sử tại một con ngõ cụt nhỏ ở Bắc California, và đưa ra một lịch sử thay thế cho hai trong số những đại dịch lớn nhất hiện nay: COVID-19 và cuộc khủng hoảng opioid. Đã đến lúc chúng ta phải nhìn nhận nghiêm túc về những điểm bùng phát.

Với sự tự tin nhưng sâu sắc và trầm tính hơn, giọng văn của ông không còn nhiều sự vui vẻ, các nghiên cứu tình huống về Hush Puppies hay giày Airwalk, mà là những câu chuyện đề cập đến các ranh giới và nỗi lo lắng của nước Mỹ hiện đại: tỷ lệ nghiện thuốc phiện, hạn ngạch chủng tộc và khả năng lây truyền của Covid. Cuốn sách vẫn hấp dẫn và khiêu khích; dựa nhiều hơn vào lịch sử, ý thức được tiền thân trí tuệ của nó và sẵn sàng chấp nhận rủi ro hơn.

Nhiều chủ đề của Gladwell rất quen thuộc nhưng lại được phân tích theo những góc nhìn mới. Trong chương 5, ông đi sâu vào câu hỏi hóc búa về sự đa dạng trong tuyển sinh vào hệ thống các trường học Ivy League, một chủ đề khó có thể được đưa tin đầy đủ, nhưng ông lại đảo ngược vấn đề. Thay vì xem xét các phương tiện mà các tổ chức ưu tú sử dụng để ngăn cản những người thiểu số, ông tiết lộ những cách tinh vi và xảo quyệt mà Harvard, thông qua chính sách tuyển sinh dành cho các vận động viên, mời những ứng viên da trắng, giàu có vào học. Phần lớn chương này dựa trên biên bản phiên tòa và Gladwell thích thú khi chỉ ra sự né tránh và đạo đức giả của các học giả và luật sư đại học khi họ cố gắng tránh thừa nhận các nguyên tắc cơ bản trong tuyển sinh đại học.

Cuốn sách mang tính cá nhân hơn so với các tác phẩm trước của Gladwell. Ông không ngần ngại chia sẻ những thay đổi trong quan điểm và cách nhìn nhận của chính mình sau 25 năm từ khi viết Điểm Bùng Phát. Thậm chí nó còn u ám hơn cuốn đầu tiên. Giờ đây, Gladwell tò mò hơn về việc ai đang thực hiện những cú đẩy đó: nếu các dịch bệnh thường được định hình bởi một số ít cá nhân, làm thế nào để ngăn chặn những tác nhân xấu gây tác động quá lớn?